Erfbelasting – Nivelleringswonder of Pandora’s doos?

Voorwoord

Om heel eerlijk te zijn, is er weinig te vinden over dit onderwerp. Er zijn enkele cijfers, maar meer niet. Dit heeft dus niet de kwaliteit die mijn artikelen normaliter hebben. Echter, vind ik het wel waard om het te posten; Immers, iedereen heeft er een mening over, zo ook ik.

Nu het artikel:

Erfbelasting wordt aangeprezen als de optie voor nivellering, maar werkt erfbelasting wel?

Erfbelasting is een zeer controversieel onderwerp. Een onderwerp waarbij men voornamelijk emoties gebruikt aan beide kanten. De ene noemt het diefstal, de andere dé manier om ongelijkheid te bestrijden. Maar, wat zegt de realiteit?

Cijfers

Het is lastig te vinden op de overheidssites, maar de totale erfbelasting van 2023 is ongeveer 3 miljard euro[1][2][3]. Dat is een flink bedrag. De totale belastinginkomen zijn 457 miljard euro[4]. De erfbelasting is dus ongeveer 0,66 % van het overheidsinkomen. Niet echt een significante toename dus. Dit jaar is de prognose (als ik even schenkbelasting op 0 zet) 0,84 %, zie:

Dus voor de schatkist hoeven we het niet te doen, maar nivelleert het dan?

Een veel gehoord argument voor erfbelasting is dat het generationele rijkdom nivelleert, maar de cijfers zeggen dat rijkdom gemiddeld niet meer dan 3 generaties overleeft[5][6][7][8][9]. Dus erfbelasting hoeft er niet te zijn om te nivelleren, dat doen de rijke zelf wel.

En het feit dat die mensen rijk zijn, komt doordat erfbelasting niet werkt. Men ontwijkt het op de volgende manieren

Ingezetene te zijn van een land zonder erfbelasting
Trust fund constructies
Verlate schenkingen tijdens leven (dit zet alleen geen zoden aan de dijk)
Plannen

Dit zijn, op het 3e puntje na, alleen dingen die de superrijke kunnen. Dus wederom raken de erfbelastingen alleen de arbeiders / arme van de samenleving. Dat moet niet het doel zijn lijkt mij?

Zie de getallen[10][11], dan zie je dat zelfs de getrouwde partner van een overledene belasting moet betalen over wat al van hun is. Dus de overheid eist zelfs je bezit op, zou hetzelfde werken voor schulden? Natuurlijk niet. Je hebt samen een eigen vermogentje opgebouwd, in gehuwd in gemeenschap van goederen (en schulden), maar de overheid komt toch even aankloppen als partner lief sterft.

Het probleem van erfbelasting zie je terug bij familiebedrijven[13], dus de bakker, slager, juwelier et cetera om de hoek? Dat restaurantje, dat boerenbedrijfje? Die moeten allemaal heel veel tijd en geld spenderen om het erven in goede banen te loodsen. Dit zijn bedrijven die die tijd al helemaal niet hebben. En de familiebedrijven en de rest van het MKB[14][15][16]. Dus, willen wij die groep kapot maken? Allen overhevelen naar de grote Amerikaanse bedrijven die niets anders doen dan geld uit ons land en dus economie wegpompen[17][18][19]? Echter ligt daar de nadruk niet.

Vergeet natuurlijk niet dat als je familie bent van een groot kunstenaar en dat stuk kunst erft, je daar ook belasting over moet betalen, al was je niet van plan het ooit te verkopen[20]. Maar wees gerust, je kan het gewoon aan de overheid geven als je niet wilt betalen[21].

Erfbelasting moet je binnen 4 maanden betalen, met een maximale uitstelling van 12 maanden[22]. Dat is leuk als je een woning erft, dan kan je die verkopen als je geen lening krijgt om je belasting te betalen. Via via gehoord van schrijnende verhalen, kom ik later op terug.

Praktijk

Okay, veel cijfers, veel bronnen en veel te lezen. Maar dat is maar één kant van het verhaal, de andere is het praktische deel.

Terugkomend op woningen. Via een kennis van mij heb ik vernomen dat er mensen zijn die in een hele nare situatie zitten. De ouders zijn arbeiders, hebben een woning in Amsterdam gekocht in de jaren 60-70. Die woning is meer dan een miljoen waard. Die ouders hadden al last met het betalen van de WOZ ieder jaar, maar nu wil de zoon het huis erven. Daar moet dus zo’n 2 ton worden betaald, dus een korte lening van 2 ton was er nodig. Echter, die kon hij niet krijgen. Dus moest hij of de woning verkopen of afzien van de erfenis. Afzien betekend dus ook alle kleine dingetjes die je zou willen, zoals de pijp van je vader e.d. Uiteindelijk heeft hij de woning moeten verkopen en wat schulden geërfd. Hier andere voorbeelden hiervan[23][24].

Verder met woningen, we gaan dit combineren met de andere problemen in de gehele woningmarkt. Er zijn groepen die voorrang krijgen op arbeiders die sociale woningen nodig hebben. De opmerking is dan simpel:”Jij hebt al een woning”. Juist, kinderen moeten blijven wonen bij de ouders. Okay, dan nemen we generationele woningen, opgelost. Echter, wat nu als de ouder sterft en het kind het niet kan opbrengen? Dan trap je straks twee generaties op straat. Dat lijkt mij dus ook geen oplossing.

Ook kan jouw gehele erfenis verdwijnen naar schuldeisers, wat goed is voor de schuldeisers, maar natuurlijk alles wat je hebt, dus ook vader’s pijp, verdwijnt[25].

Conclusie

We zien aan de cijfers dat de echte rijken hun erfbelasting dus gewoon niet gaan betalen, er zijn teveel wegen om het te ontwijken.
Wie betalen deze belasting dan wel? De armere en de middenstand. Dus we nivelleren alleen de groep die juist gebaat zou moeten zijn bij het nivelleren. We zien zelfs dat het kan zijn dat je dakloos blijft, ook al erf je een woning.

Dus erfbelasting is niet het nivelleringswonder dat belooft is, we moeten hier dan ook direct mee stoppen. Het maakt meer kapot dan het repareert.

Verder is er te weinig om echt aan te tonen of het wel echt werkt, immers wordt deze conclusie getrokken aan de hand van veel verhalen, weinig concrete cijfers (behalve dat het de rijke laag totaal mist). Voor dat minder dan een procentje aan belastinginkomen moeten wij dus niet onze hele middenlaag proberen kapot te maken. Eerst uitzoeken, dan pas keuzes maken.

Discussie

Wederom zien we een tool die blind gesteund wordt de linkse kant van het politieke spectrum, zonder dat men eigenlijk weet wie het raakt. Jammer genoeg blijkt de weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens. Maar denk maar niet dat men zal ingeven, momenteel zien we dat de partijen zelfs de erfbelastingen willen verhogen, zelfs tot 75 % of hoger.

Ergens is het wel grappig, want het is om die kwade mensen met meer geld te benadelen. Echter benadeeld je dus voornamelijk de mensen die al 40 uur per week werken voor een minimumloon, de familiebedrijven waarbij men makkelijk 60 uur per week of meer werkt. Dat zijn blijkbaar de echte kwaadaardige die kapot moeten.

Echter zie je dat de echte rijke groepen ontzien worden. De grote bedrijven (multinationals) en rijke groepen die hier geld wegpompen uit onze economie, die worden ontzien. Persoonlijk kan ik dat dus echt niet begrijpen. Maar misschien ben ik ongevoelig voor symboolpolitiek en een moreel superioriteitsgevoel.

Ook haalt men aan dat die verschrikkelijke parasieten van woningsbezitters moeten worden belast. Maar zoals ik al eens heb laten zien in artikel Huis kopen vs huur – Wat is goedkoper op de langere termijn?, daar zagen we dat huren financieel voordeliger is. Dus eigenlijk straf je de woningeigenaar en de erfgenaam meer. Het is voor de economie en schatkist waarschijnlijk beter als de erfgenaam die woning gratis ontvangt. De WOZ, de BTW die je opstrijkt via onderhoudskosten en dergelijke moeten dat wel compenseren. Maar nee, men wilt tweemaal genieten hiervan, maar vergeet dat de onderhoudskosten niet meer terugkomen als een pandjesbaas die woning koopt.

Ook is de motivatie om een goede toekomst te maken voor je nageslacht een stuk minder als je weet dat de overheid toch alles afpakt wat je in de jaren hebt opgebouwd zodat je kinderen er goed bijzitten. Dat laatste is de taak van iedere ouder, maar blijkbaar zijn alle goede ouders het kwaad zelve.

Met alles wat we hierboven hebben gezien, kan ik maar komen tot één conclusie, dat erfbelasting niets anders is dan jaloezie-belasting. Een belasting met de onderbouwing:”Maar mama, ik wil ook, mama, hij heeft wel een bal, mama, ik wil ook een basketbal, mama ik wil ook….”
Met andere woorden, verwende kinderen. En verwende kinderen zijn allemaal, zonder uitzondering, ongelukkig, nimmer tevreden, veeleisend, slecht gedisciplineerd, despotisch en nutteloos.

Koen's Gebrabbel